Χρήσιμες διευκρινήσεις για την εφαρμογή του Ν. 3919/2011

• Από 4-7-2011 οι δικηγόροι μπορούν να ασκούν το λειτούργημά τους στην περιφέρεια του δικηγορικού συλλόγου του οποίου είναι μέλη καθώς και στις περιφέρειες των άλλων δικηγορικών συλλόγων όλης της Χώρας, χωρίς υποχρεωτική συμπαράσταση (νομιμοποίηση), δικηγόρου του δικηγορικού συλλόγου της άλλης περιφέρειας.
• Δεν υπάρχει πλέον ελάχιστη αμοιβή και η αμοιβή καθορίζεται ελεύθερα μεταξύ Δικηγόρου και εντολέα του με έγγραφη συμφωνία. Δεν προκύπτει υποχρεωτικότητα της έγγραφης συμφωνίας και σε περίπτωση μη ύπαρξης έγγραφης συμφωνίας για τις δικαστηριακές πράξεις ισχύουν ως «νόμιμες αμοιβές», τις οποίες ο δικηγόρος μπορεί να αξιώσει και δικαστικά, οι αμοιβές της Κ.Υ.Α. 1117864/2297/Α0012/07.12.2007 (Φ.Ε.Κ. 2422 Β’) ή οι αμοιβές των διατάξεων των άρθρων 100 επ. του Κ.Δ.
• Στα συμβόλαια δεν προβλέπονται πλέον «νόμιμες αμοιβές» και η αμοιβή συμφωνείται ελεύθερα με έγγραφη συμφωνία. (για διασφάλιση της δικηγορικής αμοιβής). Ελλείψει έγγραφης συμφωνίας, δεν υπάρχει συγκεκριμένο ποσό αμοιβής, το οποίο να μπορεί να αξιώσει ο Δικηγόρος.
• Η έλλειψη έγγραφης συμφωνίας δεν συνδέεται με την επιβολή κυρώσεων, ιδίως φορολογικών.
• Οι δικηγόροι πλέον (από 4-7-2011) υποχρεούνται να προκαταβάλλουν οι ίδιοι, πλην των περιπτώσεων της έμμισθης εντολής, όπου υπόχρεος προς καταβολή είναι ο εντολέας, ευθυνόμενου όμως εις ολόκληρον και του Δικηγόρου, στον Δικηγορικό Σύλλογο Γιαννιτσών όλες τις εισφορές και πάσης φύσεως κρατήσεις υπέρ του Συλλόγου, ασφαλιστικών ταμείων, ΛΕΑΔΙΓ, και ΦΕΕ (ο οποίος θα υπολογίζεται, όπως και οι λοιπές κρατήσεις και εισφορές (όπως προβλέπεται από τις διατάξεις των άρθρων 96 και 161 του Κώδικα Δικηγόρων, όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 5 ν. 3919/2011, ΦΕΚ32/2.4.2011) επί της νόμιμης αμοιβής = του ποσού αναφοράς, ήτοι της προηγούμενα καθοριζόμενης με την ΚΥΑ με αριθμ. 1117864/2297/Α0012/7-12-2007, ΦΕΚ 2422 Β ελάχιστης αμοιβής και όχι στην τυχόν επί πλέον αμοιβή). Σημειωτέον ότι για την προκαταβολή του ΦΕΕ εκκρεμεί η έκδοση σχετικής ΚΥΑ, πλην όμως με απόφαση της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος της 30-6-2011 αποφασίστηκε ομόφωνα η προκαταβολή του στις δικαστηριακές πράξεις. Δεν προκαταβάλλεται στις εξώδικες πράξεις και στα συμβόλαια (όπου δεν υπάρχει πρόβλεψη νόμιμης αμοιβής).
• Στο εκδιδόμενο γραμμάτιο προείσπραξης θα περιλαμβάνονται πλέον μόνο οι εισφορές, κρατήσεις και ΦΕΕ, και το γραμμάτιο υποχρεωτικά θα κατατίθεται στη γραμματεία του δικαστηρίου με το δικόγραφο ή τις προτάσεις, ή στο συμβολαιογράφο εφόσον αφορά υπογραφή συμβολαίου και προσαρτάται στο συμβόλαιο.
• Από την υποχρέωση προκαταβολής απαλλάσσονται οι δικηγόροι όταν εκπροσωπούν: α) διαδίκους που αναγνωρίζονται ως “πένητες” σύμφωνα με τα άρθρα 194 έως 204 του ΚΠολΔ ή ως δικαιούχοι νομικής βοήθειας σύμφωνα με το ν. 3326/2004, β) διαδίκους που εμπίπτουν στις διατάξεις των άρθρων 175 παρ. 2 και 201 παρ. 6 του Κώδικα Δικηγόρων, γ) το Ελληνικό Δημόσιο και δ) διαδίκους που αμείβουν το δικηγόρο τους με πάγια αντιμισθία. Όμως στην τελευταία αυτή περίπτωση, όπως προαναφέρθηκε, ο δικηγόρος ευθύνεται εις ολόκληρον με τον εντολέα-διάδικο. Η συνδρομή των ως άνω περιπτώσεων απαλλαγής αποδεικνύεται με υπεύθυνη δήλωση του πληρεξουσίου δικηγόρου.
• Το ανωτέρω γραμμάτιο προκαταβολής εισφορών και κρατήσεων δεν συνδέεται με αμοιβή, εφόσον έχουν πλέον αποσυνδεθεί οι αμοιβές από τις υποχρεωτικές εισφορές.
• Επί του γραμματίου δεν υπολογίζεται Φ.Π.Α. από τον Δικηγορικό Σύλλογο, όπως επιβεβαιώνεται προφορικά από τη Διεύθυνση Φ.Π.Α. του Υπουργείου Οικονομικών.
• Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 20§7 του Ν. 3943/2011, μέχρι την 20ή ημέρα του μηνός Φεβρουαρίου κάθε έτους ο Δικηγόρος υποχρεούται να υποβάλει στη Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία της περιφέρειας, όπου βρίσκεται η επαγγελματική του έδρα, κατάσταση των εγγράφων συμφωνιών, που τυχόν έχει συνάψει με τους εντολείς του κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο, στην οποία αναγράφονται το ονοματεπώνυμο, η διεύθυνση, ο Α.Φ.Μ. του κάθε εντολέα του, η δικηγορική υπηρεσία που παρασχέθηκε και η συμφωνηθείσα αμοιβή.
• Λόγω της αποσύνδεσης της νόμιμης αμοιβής από τις υποχρεωτικές εισφορές-κρατήσεις, επισημαίνεται για την έκδοση των ΑΠΥ ότι: α) Στις δικαστηριακές πράξεις, μπορεί η αμοιβή να είναι η νόμιμη, ήτοι η προβλεπόμενη από την ΚΥΑ με αριθμ. 1117864/2297/Α0012/7-12-2007, ΦΕΚ 2422 Β ή οι αμοιβές των διατάξεων των άρθρων 100 επ. του Κώδικα Δικηγόρων. β) Στα συμβόλαια, επειδή πλέον δεν υπάρχει νόμιμη αμοιβή, η αμοιβή θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη των κρατήσεων. Ο Δικηγόρος, για τις δικαστηριακές πράξεις, δεν μπορεί να αφαιρέσει από τη νόμιμη αμοιβή ως εισόδημα το ποσό των κρατήσεων, που κατέβαλε στον Δικηγορικό Σύλλογο. Εάν ο Δικηγόρος συμφωνήσει να λάβει το ποσό των κρατήσεων από τον εντολέα του επιπλέον της αμοιβής του και εντάξει το ποσό αυτών στην Α.Π.Υ. του, τότε ο Φ.Π.Α. επιβάλλεται επί του συνολικού ποσού της Α.Π.Υ. (αμοιβή + κρατήσεις), αλλά ως ακαθάριστο εισόδημα θεωρείται μόνο η αμοιβή, ήτοι από το συνολικό ποσό της Α.Π.Υ. αφαιρούνται οι κρατήσεις, κατ’ επίκληση των παλαιών ΠΟΛ. 1035/2001 και 1220/2001.